Ο χρόνος που φόρεσε προσωπείο


Χρονιά του Μώμου και των λέξεων με φτερά

Υπάρχουν έτη που κυλούν σαν νερό, και άλλα που σμιλεύονται στον χρόνο σαν πέτρα μνήμης. Το 2005 δεν ήταν απλώς μια χρονολογία· ήταν στάθμη δημιουργίας, συγκυρία ωρίμανσης, εποχή θερισμού μετά από είκοσι χρόνια σιωπηλής καλλιέργειας.

Τότε παρουσίασα την πολιτιστική μου μελέτη «Ο Μωμόγερος στη σκιά του Μώμου» - καρπός επίμονης παρατήρησης, εσωτερικού στοχασμού και λαογραφικής αγάπης - πρώτα στη φιλολογική βραδιά της Ευξείνου Λέσχης Κοζάνης και ύστερα ανάμεσα στους Κομνηνούς, εκεί όπου το παρελθόν δεν είναι μνήμη αλλά παρουσία. Εκεί όπου οι μορφές του Μώμου και του Μωμόγερου συνδιαλέγονται σαν αρχέγονα σύμβολα της σκηνής και του μύθου.

Στην απαγγελία, ο Γιώτης Βασιλειάδης, σκηνοθέτης και ηθοποιός, δάνεισε φωνή στα ποιήματα που έντυσαν τη μελέτη, προσφέροντας πνοή θεατρική σε λέξεις που είχαν γραφτεί για να ψιθυρίζονται.

Την ίδια χρονιά, το φθινόπωρο, η ποίηση με κάλεσε στην πόλη των φοιτητών και των φωνών, στη Θεσσαλονίκη· εκεί όπου το 1ο Φεστιβάλ Ποίησης, μέσα στις αίθουσες του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, άνοιξε τις πύλες του στους ποιητές όλης της χώρας. Τα ποιήματά μου βρήκαν θέση στην «Ανθολογία Ποίησης», έκδοση της «Υδρογείου», κάτω από την αιγίδα του Υπουργείου Μακεδονίας - Θράκης. Ήταν σαν μια φωνή, ανάμεσα σε άλλες πολλές, που σμίγουν σ' ένα κοινό σώμα - το σώμα της σύγχρονης ελληνικής ποίησης.

Τον Οκτώβριο, στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Πτολεμαΐδας, στάθηκα μπροστά από το κοινό για να προλογίσω την ποιητική βραδιά της Ανοικτής Σκηνής "ALE AMOROZA", αφιερωμένη στη σιωπηλή παρουσία που άφησε πίσω του ο Μανώλης Αναγνωστάκης. Ήταν ένα βράδυ στοχαστικό, γεμάτο ανάσες και ποιήματα, όπου ο χρόνος έμοιαζε να γέρνει για λίγο, ν' ακούσει κι αυτός.

Λίγο αργότερα, στον Κρόκο Κοζάνης, κράτησα στα χέρια μου το βιβλίο του Αλέξανδρου Ακριτίδη  «Λέξεις που ψάχνουν για φτερά». Το παρουσίασα μπροστά σε ανθρώπους που πιστεύουν ακόμη στη δύναμη της σιωπής που γίνεται ποίηση. Λέξεις που ζητούν όχι να εξηγηθούν, αλλά να υψωθούν.

Το 2005 ήταν ένα έτος συνάντησης: με το έργο, με τους ανθρώπους, με το βάθος της γλώσσας. Μια χρονιά όπου η παράδοση συνάντησε τον λόγο, και ο λόγος άνοιξε παράθυρο στη συλλογική μνήμη. Αν κάτι κράτησα από εκείνο το πέρασμα στον χρόνο, ήταν πως η ποίηση δεν γράφεται• ζει. Και όταν τη μοιράζεσαι, αποκτά φτερά. Όπως οι λέξεις.

«Όταν οι λέξεις ζητούν φτερά, η ποίηση γίνεται ουρανός.»